Nieuwe techniek
[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609855.jpg[/imgr]Laten we met de deur in huis vallen: de interne technologische verandering in de 2008 vorken is kort samen te vatten met 'minder luchtdruk, meer demping'. Fox is namelijk van mening dat de demping in de vork bepalend is voor het rijcomfort. Door juist met lagere druk in de vork te rijden, bereik je dat deze soepeler aan kan spreken terwijl het dempingscircuit de ingaande compressie- en uitgaande rebounddemping regelen, en daarmee grotendeels het veergedrag van de vork bepalen.
Daarnaast is de overgang tussen compressie en rebound door Fox onder een vergrootglas gelegd en verbeterd. Menig vork heeft namelijk last van zogenaamde 'ruis' in de overgang tussen de ingaande en uitgaande beweging van de vork. De overgang van compressie naar rebound is namelijk een complexe overgang, waarbij krachten en oliestromen in korte tijd draaien van richting. In de praktijk levert dit een onrustige en trage overgang op, waardoor een vork de onregelmatigheden van de ondergrond niet kan volgen. In de 2008 Fox vorken is deze overgang geoptimaliseerd en bewegen de vorken sneller door dit gebied heen. Als direct gevolg hiervan is er minder last van zogenaamde 'spiking', het verstijven van de vork in remknippen onder in de 'travel' en blijft de vork actief.
[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609802.jpg[/imgr]Aan de buitenkant van de vorken is ook een en ander veranderd. Zo is van de gehele F-serie het chassis geoptimaliseerd om gewicht te besparen. De serie is verder uitgebreid met een 120 mm variant en een 29-er vork, genaamd F29, verkrijgbaar in 80 en 100 mm veerweg.
De lock-out en low-speed compressie lever zijn vanaf modeljaar 2008 beter van elkaar gescheiden, waardoor je niet meteen je low-speed compressie instelling verdraaid als je aan de lock-out knop draait.
Ook past Fox safety-dropouts op de vorken toe, die onder een hoek naar voren worden geplaatst, zodat de krachtverdeling op de dropouts door het gebruik van schijfremmen beter is en het voorwiel zich niet kan loswrikken.
De freeride en all-mountain 36 vorken hebben een Fox 20QR systeem, waardoor je geen gereedschap meer nodig hebt om het voorwiel los te halen. De uitvoering is een afgeleide van het Tullio systeem wat eerder al door Rock Shox toegepast is.
Daarnaast hebben bijna alle vorken vanaf 2008 een postmount systeem voor bevestiging van de schijfremcaliper. Hiermee lijken merken als Fox Rock en Rock Shox af te stevenen, tezamen met Manitou die dit systeem al eerder hanteerde, op een eenduidige standaard. De reden hiervoor is dat een dergelijke bevestiging een veel hogere vermoeiingsgrens heeft.
Wat betreft achterdempers is er niet zoveel veranderd. Raar? Nee eigenlijk niet, want de techniek die in de dempers wordt toegepast, het onder druk zetten van het dempingcircuit, zorgt automatisch al voor een sneller reagerend gedrag van de demper, waardoor overgangen tussen compressie en rebound veel kleiner zijn. Fox is momenteel aan het experimenteren om dit principe ook in hun vorken toe te passen.
En in de praktijk?
Na een uitgebreide toelichting op de nieuwe technieken, volgde een korte introductie door de techneuten van Fox over hoe zij vering en demping op een fiets instellen. In essentie volgen zij de volgende stappen:
1) Bepaal aan de hand van het gebruik de gewenste sag. Voor XC en enduro gebruik zal dit tussen 10 en 20% liggen. Essentieel daarbij is dat de voorvork en de demper hetzelfde percentage sag hebben!
2) Maak een keuze tussen snelle of langzame rebound demping en stem voor en achterkant op elkaar af. De fiets moet in balans voelen.
3) De ingaande demping is door Fox zelf afgestelt, alleen de low-speed compressie is nog enigzins af te stellen (respectievelijk met de low-speed compressie dial button of de vork of de Propedal lever op de achterdemper) om zo de 'ride-firmness' in te stellen.
Als je eenmaal weet en voelt waar je op moet letten bij het instellen (sag en rebound) van de vork en demper, is dit bij Fox een fluitje van een cent. De echte test komt echter daarna: het terrein in!
[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609745.jpg[/imgr]Mijn maatstaf voor een goede vork is altijd in hoeverre je 'op het voorwiel' bochten door kunt en durft te rijden. Het vertrouwen wat een vork je daarbij geeft is essentieel voor de algehele fietscontrole en zegt naar mijn idee heel veel over het gedrag van een vork. De geteste vork is een Fox Talas RLC, waarbij de veerweg ingesteld kan worden in de stappen 100 - 120 - 140 mm. De vork is gemonteerd in een Turner 5-Spot, die gebouwd is voor 5" travel vorken, ongeveer 125 mm dus. De 140 mm stand voelt erg chopper achtig aan en zal alleen gebruikt worden om de allersteilste afdalingen net even wat minder steil te laten lijken, in de 120 mm setting voelt de fiets redelijk zoals bedoelt (trailbike) en op 100 mm voelt de fiets als een scherp sturende XC fiets aan.
De eerste testcase is een haakse linkerbocht op een 4-Cross parcour die op hoge snelheid gereden kan worden. Hoewel de bocht nogal ongelijk gereden is en vol ligt met stenen in de bodem, voel ik me met de vork op 100 mm ontzettend zeker in de bocht, zelfs op hoge snelheid (wel even remmen voor de riviergap daarna, ik blijf XC-er!). Op 120 mm is het in deze bocht net even wat meer werken, doordat je relatief meer gewicht naar voren moet brengen. De fiets heeft met deze setup de neiging wat meer rechtdoor te willen, terwijl de veerkwaliteit niet voelbaar anders of beter is. Het vertrouwen in de vork en de snelheid waarmee ik de fiets door deze bocht kan gooien, maken mij duidelijk dat Fox wat betreft bodemcontact en controle (en dus grip!) heel goed zijn werk heeft gedaan.
Voor de tweede testcase gaan we het bos in. Hier vallen 2 dingen op: allereerst heeft het de afgelopen dagen teveel en te hard geregend zodat iedere boomwortel en alle losse (lei-)stenen ervoor zorgen dat de banden glijden als op ijs. Voorts valt op dat met name op de boomwortelstukken de vork de oneffenheden niet vlak strijkt. Dit is ook niet de bedoeling van Fox, wat je namelijk wel wil voelen is een bodemgevoel, waardoor je kunt anticiperen en aanvoelen hoeveel harder je nog zou kunnen gaan, zonder dat je tractie verliest. De vork is niet zoals de heren van Fox zelf zeggen 'plush as a Marzocchi' maar is efficient comfortabel. De trillingen die wel doorgegeven worden leiden daarbij niet tot een vermoeiend gevoel. Je voelt zoals bij een fatsoenlijke auto alleen de ingaande slag bij het rijden over een obstakel, geen springerig gedrag, maar 1 pure opslokking van het obstakel. Het 'efficient comfortabel' gedrag is een hele duidelijke karakteristiek van de nieuwe Fox vorken en van het vering/dempingsysteem!
De combinatie lagere druk en meer demping, zorgen bij de vork niet voor meer pompbeweging, integendeel. De vork blijft stabieler en veert tijdens het fietsen merkbaar minder actief door trapinvloeden, te denken aan de low-speed compressie demping. Een lock-out is daardoor voor deze vork eigenlijk al niet meer nodig. Door deze dempingskarakteristiek, rij je ook wat hoger in je travel. Hierdoor voelt de fiets duidelijk sneller en scherper aan. Opvallen is dat de low-speed demping op de parkeerplaats haast voor een dood-gevoel van de fiets zorgt, de vering lijkt niet actief. Op het moment dat je ermee in het terrein gaat rijden en de impact van low naar high-speed gaat, voel je de vering duidelijk actief worden, zonder een pogo stick te worden, die je bij iedere oneffenheid uit het zadel probeert te werken.
Samenvattend
[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609976.jpg[/imgr]Fox heeft voor 2008 de lat weer een stuk hoger gelegd voor de concurrentie. Door het verder verfijnen van hun dempingstechniek, zijn de 2008 Fox voorvorken momenteel simpelweg de referentie! Met de Fox RP23 achterdemper staan ze daarnaast op eenzame hoogte, waar we in de directe omgeving nog maar weinig concurrentie voor zien. Als Fox deze ontwikkeling de komende jaren nog verder doorzetten, dan zullen de concurrenten alle zeilen bij moeten zetten om niet de aansluiting te verliezen.
Fox voorvorken zullen ook steeds meer aangetroffen worden op complete fietsen, waarmee Fox geen onbetaalbare vork meer is, maar bereikbare technologie voor de massa. Hiermee probeert Fox een groot deel van de markt over hun streep te trekken. Consumenten die eenmaal tevreden zijn met een vork, zullen een volgende keer voor dezelfde kiezen is hun filosofie.
De combinatie tussen relatief eenvoudig in te stellen vorken en dempers (set and forget) en de high-end verings- en dempingskarakteristieken maken van de 2008 producten van Fox naar ons idee een must-have voor iedere fiets!
Tekst en foto's: Coen de Jongh
Met dank aan: Fox Europe
www.foxracingshox.com
![[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609855.jpg[/imgr]](http://www.dirty-pages.net/images/nieuws/14_1196609855.jpg){kind=link}
![[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609802.jpg[/imgr]](http://www.dirty-pages.net/images/nieuws/14_1196609802.jpg){kind=link}
![[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609745.jpg[/imgr]](http://www.dirty-pages.net/images/nieuws/14_1196609745.jpg){kind=link}
![[imgr]http://www.dirty-pages.net/images/nieuw ... 609976.jpg[/imgr]](http://www.dirty-pages.net/images/nieuws/14_1196609976.jpg){kind=link}
